Eerlijk is eerlijk, zelf heb ik ook jaren gedacht (of in ieder geval gehoopt) dat er niets mis was met melk, kwark, kaas en yoghurt. Van melk gaat toch niemand dood? En een koe geeft nu eenmaal melk, right? Dus waarom dan niet een handje helpen met al dat melkoverschot wat een koe schijnbaar toch heeft hangen. Pas toen ik mij er echt in ging verdiepen, kwam ik achter de waarheid over melk. Conclusie? It’s no good. Niet voor de dieren, maar ook zeker niet voor jouw gezondheid.

Het was bij mij misschien ook een kwestie van niet willen weten… Als sporter at ik natuurlijk kwark als een bootwerker en ik had geen idee hoe ik ánders aan die eiwithype kon voldoen. En besides, we leven in Nederland! Hoe slecht kunnen die koeien het hier nou helemaal hebben? En oh ja, ik at biologisch, dus dan zit je sowieso safe toch? Nee. Jammer genoeg gaat dat feestje niet door.

‘Wat is er dan mis met melk?’

Ik heb me maanden in wetenschappelijke bronnen verdiept en viel van de ene verbazing in de andere. De meeste mensen denken nog steeds dat melk en melkproducten (vla, roomboter, ijs, yoghurt, zuivelspread, kwark enz. enz.) goede, natuurlijke voedingsmiddelen zijn die nodig zijn voor sterke botten. Als ik de vraag krijg wat er dan mis is met melk, wil ik zoveel tegelijk vertellen dat ik vaak niet weet waar ik in hemelsnaam moet beginnen en welke studie ik aan moet kaarten. En wat doet een blogger dan? Juist!

Dierenwelzijn

In de eerste plaats noem ik het dierenwelzijn (of beter gezegd: het tekort daaraan), aangezien ik zelf ook jarenlang dacht het allemaal prima geregeld was. Nu was ik nooit zo’n melkdrinker, maar kwark is exact van hetzelfde laken een pak. Als we het even eerlijk en realistisch bekijken zoals het is, dan is melk van een koe natuurlijk gewoon moedermelk die bedoeld is voor kalfjes. Niet voor volwassen mensen. Om ervoor te zorgen dat industriekoeien melk blijven geven, worden ze dus keer op keer kunstmatig zwanger gemaakt. Dit gebeurt dan vaak ook nog voordat de koe überhaupt volgroeid is, want ze moeten wel opschieten om aan alle vraag te kunnen voldoen.

De zwangerschap van een koe duurt, net als bij ons, negen maanden. Als ze bevalt van het kalf mag deze, als ze veel geluk hebben, een dag melk drinken bij de moeder voordat hij wordt weggehaald. Heel vaak is dit niet het geval en wordt het diertje direct van zijn moeder gescheiden, wat voor beiden zeer traumatisch is. Vanaf dat moment krijgt het kalf ook niet meer de melk van zijn moeder, maar een vervangende poederoplossing. De moedermelk is immers ‘bedoeld voor mensen’.

“21.000.000 kalfjes belanden in het slachthuis, omdat ze ‘overschot’ zijn”

De koe wordt daarna dag in, dag uit, gemolken. Pijnlijke, ontstoken uiers zijn ‘normaal’ en horen er nu eenmaal bij. Uiteraard moeten de zwangerschappen ook gewoon doorgaan, anders stopt ze na een periode met melk geven en dat is niet de bedoeling van een melkkoe. Het nieuwe kalf wordt weer weggehaald en de moedermelk blijft op gang. Dit gaat zo een zwangerschap of vijf aan één stuk door, totdat de koe minder melk gaat produceren. Op dat moment zit ze pas op een kwart van haar natuurlijke leeftijd, maar vaak zijn de dieren dan al letterlijk uitgemolken en worden ze afgeschreven.

Daarnaast belandt het kalfjesoverschot in het slachthuis, aangezien deze verder geen waarde hebben voor de industrie. Tenzij het vrouwtjesdieren zijn; dan kunnen ze eventueel nog melkkoe worden…
21 miljoen(!) kalfjes worden jaarlijks geslacht er verwerkt tot goedkoop vleesproduct. En waarom? Omdat ons wijs wordt gemaakt dat moedermelk van een ander zoogdier gezond is voor een mens en de meesten blijkbaar niet weten dat je je calcium prima uit plantaardige voeding kan halen.

Acne en andere huidproblemen

Zoals ik net al zei, is de functie van melk dus het laten opgroeien van een kalf. Melk bevat daardoor veel vet, eiwitten en groeihormonen. Het zit er van nature gewoon in, simpel. Uiteraard komen deze hormonen via je boterham met roomboter, glas melk, bakje kwark of whatever jouw lichaam binnen en dit zorgt bij veel mensen voor puistjes en huiduitslag.

Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat acne en andere huidproblemen in verband staan met het consumeren van melk en melkproducten. Veel mensen denken dit te kunnen voorkomen door het consumeren van halfvolle of magere melk (minder vet, dus vast ook beter voor mijn huid) maar uit onderzoek blijkt juist dat magere melk het ergste is. Onderzoekers denken dat dit te maken heeft met de hogere waarden van oestrogeen in magere melkproducten. Daarnaast vonden de wetenschappers 15 verschillende steroïde geslachtshormonen in commerciële melk en de hoogste concentraties hiervan zaten ook weer in magere melk, in vergelijking met halfvolle en volle melk. Niet zo best voor je perzikhuidje, dus.

‘Maar mijn calcium dan?’

Daarnaast zit bij veel mensen hardnekkig ingebakken dat melk gezond is en wordt het nog steeds gezien als de belangrijkste bron van calcium. Maar dit is zo onvoorstelbaar oubollig en achterhaald. Calcium is een mineraal dat gewoon in de grond zit. Koeien en andere dieren krijgen dit binnen door het eten van planten en dit komt dan weer terecht in de melk. Met andere woorden? Je kunt je calcium dus, net zoals die koe, prima binnen krijgen door het eten van plantaardig voedsel (of een supplement).

Groenten als paksoi, boerenkool en broccoli bevatten veel calcium, net als noten en peulvruchten. Aan plantaardige melk en yoghurt wordt vandaag de dag ook vaak extra calcium toegevoegd. Als je er netjes voor zorgt dat je hier minimaal één glas of kommetje per dag van binnen krijgt, zit je helemaal snor met je calcium, zonder alle eerder genoemde nadelen. Daarnaast kun je de opname van je calcium nog iets stimuleren door het nemen van vitamine D, maar dat is voor iedereen belangrijk. Of je nu een hardcode carnivoor bent of een vegan.

Melk in verhouding tot boerenkool. Pretty clear, right?

Conclusie?

De meest eerlijke conclusie is dat ik nog wel een poosje door kan gaan over de nadelen van melk en melkproducten. En dan ben ik nog niet eens begonnen over de ongezonde verzadigde vetten, de toename van slijmproductie die melk veroorzaakt en de verslavende casomorphine die er van nature in zit. Ik hoop dat bovenstaande punten jullie wat meer inzicht geven in het melkverhaal.

Er staat op Google Scholar nog veel meer wetenschappelijke informatie hierover, dus je kunt je lol op. Mijn doel was om jou er in ieder geval de basics over te vertellen, zodat je nu weet wat er wél mis is met melk. The choice is yours.

Drink jij wel/geen dierlijke melk en waarom wel/niet? En hoe denk je over plantenmelk? Ik ben heel benieuwd! Laat het me weten in de comments of via Facebook of Instagram. En oh ja, vergeet je niet elke woensdag te luisteren naar mijn podcast? #vindikleuk

Bronnen:

• Adebamowo, C. A., Spiegelman, D., Danby, F. W., Frazier, A. L., Willett, W. C., & Holmes, M. D. (2005). High school dietary dairy intake and teenage acne. Journal of the American Academy of Dermatology, 52(2), 207-214.
• Albert DeVries, “Cow longevity economics – the cost benefit of keeping the cow in the herd,” delaval.com. Accessed 7/21/2014 from: http://www.delaval.com/en/-/Dairy-knowledge-and-advice/Cow-Longevity/Scientists-view-on-cow-longevity/Cow-longevity-economics—the-cost-benefit-of-keeping-the-cow-in-the-herd/
• “Calf Slaughter by Country in 1,000 Head,” Index Mundi: Animal Numbers. Accessed 7/21/2014 from: http://www.indexmundi.com/agriculture/?commodity=cattle&graph=calf-slaughter
• Danby, F. W. (2005). Acne and milk, the diet myth, and beyond. Journal of the American Academy of Dermatology, 52(2), 360-362.
• Greger, M. (2016). ‘Plant vs. Cow Calcium’ Geraadpleegd op: https://www.youtube.com/watch?v=x_CAqpBnd5E